ฟิวส์รถ เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าขนาดเล็ก แต่บทบาทสำคัญไม่เล็ก! ความสำคัญของฟิวส์รถไม่น้อยไปกว่าชิ้นส่วนอื่น ๆ ของรถยนต์ ยางรถยนต์ ล้อรถ หรือเครื่องยนต์ เพราะมีบทบาทสำคัญในการปกป้องระบบไฟฟ้าภายในรถยนต์จากกระแสไฟเกินหรือไฟฟ้าลัดวงจร หากพูดถึงหนึ่งในสิ่งที่ผู้ขับขี่เจอบ่อย ๆ คือปัญหาฟิวส์ขาดบ่อย โดยเป็นปัญหาที่เกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งการใช้ไฟฟ้าเกินกำลัง อุปกรณ์เสริมที่ติดตั้งไม่ถูกต้อง หรือแม้แต่ปัญหาในระบบสายไฟ หากทำความรู้จักกับฟิวส์รถ รวมถึงอาการฟิวส์รถขาดที่พบบ่อย ๆ ก็จะสามารถเตรียมรับมือได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม
โดยในบทความนี้จะพามาทำความรู้จักกับฟิวส์รถยนต์ ซึ่งเป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าตัวจิ๋วที่มีความสำคัญมากมาย ซึ่งจะพามาเจาะลึกทั้งความหมาย ความสำคัญ สัญลักษณ์ และประเภทของฟิวส์รถ พร้อมตอบข้อสงสัยว่าทำไมฟิวส์รถถึงมีปัญหาบ่อย ๆ แล้วจะต้องรักษาอย่างไร?
ฟิวส์รถ คือ อุปกรณ์ไฟฟ้าที่ถือว่าเป็นอุปกรณ์นิรภัยชนิดหนึ่งที่อยู่ในวงจรไฟฟ้าของรถยนต์ โดยจะเป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ทำหน้าที่ป้องกันการเกิดเหตุไฟฟ้าลัดวงจร ไม่ให้มีกระแสไฟฟ้าในวงจรนั้น ๆ ซึ่งจะมีหลักการทำงาน คือ ใช้วิธีการหลอมละลายและตัดกระแสไฟฟ้าออกจากวงจร เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความเสียหาย ซึ่งภายในรถยนต์จะมีฟิวส์รถยนต์อยู่หลายที่ และทำหน้าที่ต่างกัน ดังนี้
กล่องพรีฟิวส์ในห้องเครื่องยนต์ ต่อพ่วงเข้ากับแบตเตอรี่ขั้วบวก และภายในกล่องจะมีฟิวส์หลายเส้น
กล่องฟิวส์ภายในห้องโดยสารด้านหลังฝาครอบ ช่วยป้องกันการเข้าถึงที่ด้านนอกสุดของแกนพวงมาลัยรถ
กล่องฟิวส์ภายในห้องเครื่องยนต์ที่มีกระแสไฟฟ้าสูงมาก โดยจะช่วยป้องกันระบบไฟฟ้าหลักของรถยนต์อย่างเหมาะสม
กล่องฟิวส์กระแสไฟฟ้าสูง อยู่ในห้องเครื่องยนต์ใต้กล่องฟิวส์ของห้องเครื่องยนต์อีกที และภายในกล่องจะมีฟิวส์อยู่หลายเส้นเช่นเดียวกันกับกล่องพรีฟิวส์
ฟิวส์รถยนต์มีส่วนประกอบที่สำคัญได้แก่ บิสมัท (Bi) 50% ตะกั่ว (Pb) 25% และดีบุก (Sn) 25% ซึ่งมีจุดหลอมเหลวต่ำ เมื่อมีกระแสไฟฟ้าวิ่งผ่านฟิวส์รถยนต์มากเกินไป จะทำให้พลังงานความร้อนมากขึ้นจนทำให้ฟิวส์หลอมละลาย และจะทำการตัดกระแสไฟฟ้าที่วิ่งผ่าน จึงเรียกได้ว่าฟิวส์รถเป็นอุปกรณ์หรือชิ้นส่วนที่มีความสำคัญอย่างมาก เพราะช่วยป้องกันการเกิดไฟฟ้าลัดวงจร และป้องกันไม่ให้อุปกรณ์นั้นได้รับความเสียหายจากการใช้กระแสไฟฟ้าเกินขีดจำกัดในวงจรได้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย
โดยปกติแล้ว สัญลักษณ์ของฟิวส์รถ จะเป็นชื่อย่อของอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ฟิวส์นั้นควบคุมอยู่ และจะอยู่บนตัวของฟิวส์แต่ละตัว ซึ่งการทำความรู้จักสัญลักษณ์ฟิวส์รถยนต์ จะช่วยให้คุณสามารถระบุและเปลี่ยนฟิวส์รถที่ขาดได้อย่างถูกต้อง
Head Lamp / Head Light สัญลักษณ์ของ ไฟหน้า
Clearance / Parking Light สัญลักษณ์ของ ไฟหรี่
Tail สัญลักษณ์ของ ไฟท้าย
License Plate สัญลักษณ์ของ ไฟส่องป้าย
Instrument Cruiser / Meter & Gauge สัญลักษณ์ของ ไฟหน้าปัด
Stop Lamp สัญลักษณ์ของ ไฟเบรก
Turn Signal / Turn สัญลักษณ์ของ ไฟเลี้ยว
Hazard / Hazard Warning สัญลักษณ์ของ ไฟฉุกเฉิน
Back-up Lamp สัญลักษณ์ของ ไฟถอยหลัง
Dome Light / Interior Lamp สัญลักษณ์ของ ไฟในห้องโดยสาร
Horn สัญลักษณ์ของ แตร
Wiper & Washer สัญลักษณ์ของ ที่ปัดน้ำฝนและที่ล้างกระจก
Radio / Audio สัญลักษณ์ของ วิทยุ
Air Condition / Air Cond สัญลักษณ์ของ แอร์
Cigarette Lighter / Cigar / Lighter สัญลักษณ์ของ ที่จุดบุหรี่
อาการฟิวส์รถยนต์ขาด เป็นอาการที่สามารถสังเกตได้จากการทำงานของอุปกรณ์ไฟฟ้าภายในรถที่หยุดทำงานกะทันหัน ไม่ว่าจะเป็น ไฟหน้าไม่ติด วิทยุไม่เปิด หรือที่จุดบุหรี่และช่องชาร์จไฟไม่ทำงาน ซึ่งถือว่าเป็นสัญญาณเตือนว่าควรจะตรวจเช็กฟิวส์รถโดยเร็ว! ซึ่งหากพูดถึงวิธีการตรวจเช็กที่ง่ายที่สุด ก็คือเปิดกล่องฟิวส์ดูว่าลวดโลหะด้านในเชื่อมต่อกันปกติหรือไม่? หากพบว่าลวดขาดหรือมีรอยไหม้ ควรจะรีบเปลี่ยนใหม่ในทันที หรือหากต้องการความแม่นยำ ควรนำรถเข้าอู่ซ่อมหรือศูนย์บริการรถยนต์ เพื่อความปลอดภัยในการขับขี่ ป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดกับระบบไฟฟ้า และทำให้อุปกรณ์ต่าง ๆ สามารถใช้งานได้ตามปกติ
แม้จะเป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าขนาดเล็ก แต่ฟิวส์รถเป็นชิ้นส่วนสำคัญ และหากขาดบ่อยก็อาจสะท้อนถึงปัญหาในระบบไฟฟ้าของรถได้! จึงปฏิเสธไม่ได้เลยว่าการทำความรู้สึกฟิวส์รถอย่างแท้จริง และรู้วิธีสังเกตอาการฟิวส์รถยนต์ขาด จะช่วยลดความเสี่ยงและยืดอายุการใช้งานของรถได้ แต่หากไม่มั่นใจก็สามารถนำรถเข้าอู่ซ่อม ศูนย์บริการรถยนต์ หรือเลือกซื้อฟิวส์รถยนต์ ราคาถูกและมีคุณภาพ จากร้านขายอุปกรณ์รถยนต์ หรือร้านขายยางหลากหลายแห่ง ซึ่งจะมีช่างผู้เชี่ยวชาญคอยให้คำปรึกษา