ลูกหมากแร็ค หรือไม้ตีกลอง ที่หลาย ๆ คนคุ้นเคยกัน เป็นชิ้นส่วนประกอบที่สำคัญในระบบช่วงล่างที่จะช่วยให้การขับขี่มีความปลอดภัย ซึ่งหากรู้สึกว่ารถมีอาการแปลกๆ เวลาขับผ่านทางขรุขระ หรือพวงมาลัยมีระยะฟรีมากขึ้น นั่นเป็นสัญญาณเตือนจากรถยนต์ที่บ่งบอกว่าลูกหมากแร็ครถยนต์ของคุณกำลังมีปัญหา! แล้วจะมีวิธีเช็กอย่างละเอียดอย่างไร? ที่นี่มีคำตอบ!
โดยในบทความนี้ เราจะพามาทำความรู้จักกับลูกหมากแร็ค ซึ่งเป็นหนึ่งในลูกหมากรถยนต์ที่มีความสำคัญต่อการขับขี่ไม่น้อยไปกว่าชิ้นส่วนรถยนต์อื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็น โช๊คสตรัท ชุดคันส่ง หรืออะไหล่รถยนต์ส่วนอื่น ๆ จึงต้องมีการดูแลและสังเกตอาการอย่างสม่ำเสมอ
ลูกหมากแร็ค คือส่วนหนึ่งของระบบบังคับเลี้ยว ซึ่งก็ถือว่าเป็นลูกหมากชนิดหนึ่งในรถยนต์ เพราะลูกหมากรถยนต์ เป็นชิ้นส่วนที่อยู่บริเวณช่วงล่างรถ ช่วยรองรับแรงกระแทกในขณะขับขี่ และเป็นจุดหมุนช่วยทำให้รถสามารถเคลื่อนที่ได้ โดยปกติแล้วจะมีลักษณะการหมุนเป็นแนวขึ้น แนวลง หรือหมุนเป็นครึ่งวงกลม เรียกได้ว่าเป็นชิ้นส่วนที่มีความสำคัญสำหรับการขับขี่รถยนต์ให้ปลอดภัย
ลูกหมากแร็ค หน้าที่ที่สำคัญ คือถอดแรงจากการหมุนกลับรถ ทั้งหมุนเลี้ยวซ้าย หมุนเลี้ยวขวา ให้กลับมาอยู่แนวตรง ซึ่งจะอยู่บริเวณติดกับแกนแร็คพวงมาลัย ซึ่งหลาย ๆ คนอาจจะคุ้นเคยกับชื่อเรียกว่า ‘ไม้ตีกลอง’ ซึ่งจะมีอยู่แค่จุดเดียว แต่หลายคนมักจะเข้าใจผิดว่ามีสองจุด แต่แท้จริงแล้ว อีกหนึ่งจุดที่อยู่ด้านนอกใกล้ ๆ ระบบเบรก เรียกว่าลูกหมากปลายแร็ค หรือลูกหมากคันชักนั่นเอง
หากต้องการทราบว่าลูกหมากแร็ครถยนต์เสียหรือมีปัญหาหรือไม่ สามารถสังเกตได้จากสัญญาณเตือนจากรถยนต์ ไม่ว่าจะเป็น เสียงกุกกักที่ดังผิดปกติมาจากบริเวณช่วงล่างด้านหน้าของรถยนต์ โดยเฉพาะเวลาขับผ่านพื้นถนนที่มีความขรุขระ ตกหลุม หรือขึ้นลงลูกระนาดก็ตาม ไม่เพียงเท่านั้น ยังรู้สึกว่าพวงมาลัยสั่นขณะขับขี่หรือเหยียบเบรก ควบคุมพวงมาลัยยากขึ้น พวงมาลัยหนักขึ้น หรือเมื่อเลี้ยวแล้วไม่คืนกลับสู่ตำแหน่งเดิม
นอกจากนี้ ยังมีอาการของพวงมาลัยมีระยะฟรีมากเกินไป ในขณะขับขี่เมื่อหมุนพวงมาลัยเล็กน้อยแต่ล้อก็ยังไม่ตอบสนองในทันที ซึ่งเป็นภาวะที่ต่างไปจากปกติจนเห็นได้ชัด และสุดท้าย คือรถมีอาการร่อน ซึ่งจะสังเกตได้ชัดเมื่อมีการขับขี่ด้วยความเร็วสูง
ปัญหาลูกหมากแร็คหลวม อาจจะเริ่มจากอาการเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ผู้ขับขี่หลายคนมองข้ามไป ไม่ว่าจะเป็น พวงมาลัยไม่แม่น มีเสียงดังในขณะเลี้ยว หรือรู้สึกว่าล้อไม่ตอบสนองทันที แต่แท้จริงแล้ว นี่คือสัญญาณเตือนของปัญหาใหญ่ที่ซ่อนอยู่ ซึ่งอาจทำให้การควบคุมทิศทางผิดเพี้ยน ขับขี่ไม่มั่นคง และยังส่งผลให้ชิ้นส่วนในระบบช่วงล่างสึกหรอเร็วขึ้นกว่าปกติ และยังเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุโดยไม่ทันตั้งตัว ดังนั้น หากเริ่มรู้สึกว่าพวงมาลัยมีอาการผิดปกติในขณะขับขี่ ควรรีบตรวจเช็กลูกหมากแร็คโดยช่างผู้เชี่ยวชาญโดยเร็ว เพื่อการขับขี่ที่ปลอดภัย
โดยปกติแล้ว ควรตรวจเช็กสภาพช่วงล่างเป็นประจำ เพื่อสังเกตอาการผิดปกติต่าง ๆ รวมถึงล้อรถ ล้อแม็ก ยางรถยนต์ และชิ้นส่วนอื่น ๆ โดยช่างผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงที่ปัญหาช่วงล่างจะลุกลามขึ้น และหากพบว่าลูกหมากแร็คมีปัญหา หรือเกิดความเสียหาย และได้รับคำแนะนำจากช่างผู้เชี่ยวชาญว่าควรจะเปลี่ยน ก็ควรเลือกซื้อลูกหมากรถยนต์ ราคาสมเหตุสมผล เพื่อการใช้งานที่ทั้งปลอดภัยและคุ้มค่ามากที่สุด ซึ่งสามารถซื้อได้จากร้านขายยางหรือร้านขายอะไหล่รถยนต์ทั่วไปได้ แต่ก็จะต้องตรวจสอบทั้งความน่าเชื่อถือ คุณภาพและมาตรฐานของร้านและสินค้าด้วยเช่นกัน
พฤติกรรมในการขับขี่รถยนต์ก็มีความสำคัญและส่งผลต่อลูกหมากแร็คเช่นเดียวกัน เนื่องจากการขับขี่ในสภาพถนนที่ขรุขระเป็นประจำจะส่งผลทำให้ช่วงล่างรับแรงกระแทกที่รุนแรง จึงต้องหลีกเลี่ยงสภาพถนนที่ขรุขระ ควรเลือกพื้นผิวเรียบ เพื่อป้องกันความเสียหายที่อาจจะเกิดขึ้นกับระบบช่วงล่างของรถยนต์
ลูกหมากแร็ค คือหัวใจของระบบบังคับเลี้ยว ซึ่งจะทำหน้าที่เหมือนไม้ตีกลองที่คอยส่งจังหวะจากพวงมาลัยไปยังล้อหน้า แต่หากสังเกตว่าเริ่มมีเสียงดัง พวงมาลัยหลวม หรือเลี้ยวแล้วรู้สึกผิดปกติ นั่นอาจเป็นสัญญาณเตือนของลูกหมากแร็ครถยนต์เสียที่ไม่ควรมองข้าม เพราะความผิดปกติเล็กน้อยอาจนำไปสู่อุบัติเหตุใหญ่ได้นั่นเอง